Lou Tresor dóu Felibrige - page 2284

Sèmpre
su
'n
mount
lou
tron
uiausso.
f.
'gras.
prov.
Tóuti
li fes
qu'uiausso,
trono
pas.
H. cslucia.
Uich,
v. us;
uié,
v.
ouliero.
uiero,
cièiro (1.),
ulhèiro
(bord.),
C-
iiièiìo
(g.),
oulhèro (d.), oueliièro (g.),
(esp.
ojera, it. occhiaja,
lat. ocularia),
s.
f.
OEillère,
partie d'une
bride,
v.
vesiero
;
gui¬
chet,
v.
agachoun.
Pèr l'uièiro
es
inirat
o
pèr la catounièiro.
p.
vidal.
R.
uei.
uiet,
iueiet
(1. rh.),
1eiet,
ioiet, io-
lhet,
elii1ít
,
ulhet
(1.),
euiet,
euiei
(auv.),
OULIIET
(d.),
OUELI1ET
(g.), (esp.
o-
joto, it.
occhiello),
s. m.
OEillet,
petit
trou
garni
de fil,
v.
anelet;
fleur
et
plante
(esp.
aleli,
giroflée),
v.
giróuflado
;
orifice de l'a¬
nus, v.
trau
;
petit œil,
v.
uioun
;
sorte
de
poisson,
connu en
Guienne.
Uiet
d'estrai,
œillet d'étai
;
uiet
canari,
œillet
jaune
odorant;
uiet
d'Éspagno,
œillet
d'Inde
;
uiet
oscri,
uiet
margaia,
œillet
pa¬
naché
;
uiet-plumo,
œillet
mignardise;
uiet
rouge,
œillet
rouge.
prov.
Mes de
juliet
Encaro l'uiet.
Aux
jeux floraux
de Toulouse,
on
décernait
autrefois
un
œillet
à
l'écolier
qui
récilait
le
mieux les
poésies
des anciens
troubadours.
R.
uei.
uieta, ulheta
(1.),
v.
a.
OEilleter,
faire
des
œillets,
v.
gouja. R. uiet.
uieto,
ulheto(1.
g.),
s.
f. Goutte
d'huile
qui flotte
sur
l'eau,
œil,
v.
estello,
maio
;
huile
d'œillette; entonnoir,
en
Guienne,
v.
embut.
II. uei.
uietoun,
ulhetou
(1.),
s. m.
OEilleton,
petit
œillet,
v.
trauquet. R.
uiet.
Uiéu,
v.
esliéus,
eslùci
;
uil,
v.
uei.
UIOT, ULHOT
(1.),
s.
m.
Fausse camomille,
plante,
v.
boulet-pudènt.
R.
uei.
uioun, eliioux
(lim.),
iueioü,
ieiou,
iouiou, eliiou,
101.hou
(1),
uliiou
(d.),
ouelhou,
òúelhoun
(g.),
ouei.ho
f, oüe-
lhin
(b.),
eloü
(lim.),
s. m.
Petit
œil, œil
mignon,
v.
luseto.
Faire lis
uioun,
avoir les
yeux
appesantis
par
le
sommeil
;
fa l'elhou
(L),
faire les
yeux
doux.
Que seis
uioun
soun amourous.
a
crousillat.
Vole que
vegués
soun
uioun,
Vole que soun
uioun
vous
vegue.
s. lambert.
R. uei.
Uious,
ouso,
pour
oulious,
ouso
;
uipo,
v.
vispo
;
uis, uisset,
uissié,
v. us,
usset,
ussié
;
uisso,
v. osco
;
uit, uitanto,
v.
vue,
vuetanto
;
uitre, uitro,
v.
ùstri.
ultroupî,
s. m.
Petite huître
appelée
par
les
savants
ostrea
plicata,
v.
peiroustioun.
R. uitro.
Uja
pour
vuja;
ujan,
v.
óugan
;
ujurié,
v.
usurié
;
ul,
v.
éu.
ulan,
s. m.
Ilulan,
uhlan, houlan,
cavalier
allemand.
Souveni
de
Bismarck,
Guihaumeesis
tilan.
j. gaidan.
ulcera
(rom.
cat.
esp.
port,
ulcerar, it.
lat.
ulcerare),
v.
a.
t.
se.
Ulcérer,
v.
abra-
gui,
maca,
placa.
Ulcera, ères,
cro,
eran, eras,
cron.
Ulcera,
ulcerat
(g. 1.),
ado,
part,
et
adj.
Ulcéré,
ée.
Lou
couor
èro ulcerat.
nouvslliste
de
nice.
E fo
ulcerat
aprop
alcus
dias.
chirurgie
d'albucasis.
uixeracioux,
ulceraciex
(m.),
ulce-
raciÉU
(1. d.), (rom.
cat.
ulceracio,
esp.
ulceracion,
it.
ulceraxione,
lat.
ulceratio,
onis),
s.
f.
Ulcération,
v.
macaduro.
ulcèro, ulcèri
et
urcèri
(m.),
(rom.
lat.
ulcus, it.
esp.
port,
ulcera,
it.
ulcero),
s.
f.
et
m.
t.
se.
Ulcère,
v.
plago.
ÜIERO
UMELIÀ
A 'no
ulcèro
à la cambo.
couzinié.
l'LCEROUS,
ouso
(rom.
cat.
ulceros,
esp.
port.
it.
ulceroso,
lat.
uleerosus), adj.
Ulcé¬
reux,
euse,
v.
plagous.
ulfa,
n.
d'h.
Ulfa, Urfa, Ulfard (à
Tulle),
Ulface
(au Mans),
nom
d'un saint né
en
Au¬
vergne
à la fin
du 5" siècle.
ulfin,
n.
d'h. Saint
Ulfin, évêque
de Die.
Ulh, ulha,
ulhac,
ulhado,
ulhage,
ulhal,
ulhau,
ulhard,
ulhèro, ulhet, ulhot,
v.
uei,
uiau,
uiado, uiage, uiau, uiard, uiero,
uiet,
uiot
;
ulhat,
uliado,
v.
uiado
;
ulia, ulièiro,
v.
oulia,
ouliero
;
uliéu,
v.
esliéus
;
ulious,
v.
oulious.
uusse
(rom.
Ulixes,
esp.
Ulyses,
lat.
Ulysses),
n.
p.
Ulysse,
roi
d'Itaque.
Aquel liil d'Ulisse
que
s'arressemblauo
tant
à
soun
pai.
trad.
gasc.
ds
cenac-moncaut.
disses
e sous
coumpagnous.
r.
goudElin.
ulpat,
n.
p.
Ulpat,
nom
de
fam.
vaucl., à
conférer
avec
le
nom
ail.
Ulbach.
ulpian
(lat.
Ulpianus),
n. p.
Ulpien,
ju¬
risconsulte
romain,
ULTERiouR,
ouro
(it. ulteriore,
esp.
lat.
ulterior), adj.
t.
se.
Ultérieur,
eure.
ULTERiouRaîien
(it.
ulteriormente), adv.
Ultérieurement,
v.
en-darriè.
Lajurado
sara
noumado ulleriouramen.
m.
bourrelly.
ultimatum
(b. lat.
ultimatum),
s.
m.
Ultimatum.
ultimo
(lat. ultima),
s.
f.
t.
de
jeu de
cartes.
Dernière
levée,
v.
artimo
plus usité.
ULTRAmouxtax,
axo
(cat. ultramontà,
ana,
lat.
ultramontanus),
adj.
et
s.
Ultra-
montain, aine,
v.
tremountan.
ultramouxtaxisme,
s. m.
Ultramonta-
nisme. R. ultramountan.
Ulu,
v.
éli
; lim
pour aven
(nous avons),
on
Guienne.
uma,
asuma
(rh.),
urma
(g.), (esp.husmar,
vénitien usmar,
usmá, val. adulmec, du
gr.
oifL.',),
v. a.
Humer,
flairer,
sentir,
v.
béure.
E
Jésus, helas !
Umo lou vènt
e
la biso.
n.
saboly.
Asume l'aire à
grand goulado
Pèr
saboura
quicon de
tiéu.
f. de
salumet.
um
an, uma
(b.),
ano
(rom.
uman, oman,
human,
huma,
humanal, umanal,
cat.
hu¬
mà, it.
umano,
lat.
humanus), adj. Hu¬
main, aine, qui
concerne
l'homme,
v.
oume-
nen
;
doux,
ouce,
secourable,
v.
brave.
Lou
cors
uman,
le
corps
humain
;
la
raço
umano,
l'espèce
humaine.
Fau que
li mouéstri d'uno
grano
Que
rendra
sa naturo umano.
c.
brueys.
Aquelo
bèsti
tanL
umano
Aurié fa dins
uno semano
Lou
vai-e-vèn
dôu moulin
fouert.
riiynier de
bkianç0n.
umaxamex,
umaxomex
(1.
g.),
(rom.
hu-
manalmen,
cat.
humanament,
esp.
huma-
namente, it.
umanamente),
adv. Humaine¬
ment.
Degun
noun
sabié medecino
Pèr
umanamen
la
gari.
c.
brueys.
R.
uman.
UMAXISA
(rom.
umanar,
port,
humanar,
humanisar),
v. a.
Humaniser,
v.
adou-
mena.
S'umanisa
,
v. r.
S'humaniser
;
se
faire
homme.
Lou
fiéu
de
Dieu vèn
pèr s'umanisa.
a.
peyrol.
Umanisa,
u.manisat
(1.),
abo,
part,
et
adj.
Humanisé,
ée.
umanisto
(it.
umanista),
(cat.
esp.
port,
lat.
humanista),
s.
m.
Humaniste.
Jôusè
Spera,
umanisto napoulitan.
v. lieutaud.
UMAXITA,, UMANITAT
(1.
g.),
(rom.
uma-
4071
nita, umanitat, it. umanità,
esp.
huma-
nidad,
lat.
liumanitas, atls),
s.
f.
Humanité
;
bonté,
compassion,
v.
pieta.
N'a gens
d'umanita,
il
n'a
aucun
senti¬
ment
d'humanité.
Quand
pren
Mario pèr maire
Mostro
soun
umanita.
n. saboly.
Jusieus, loscals
sofreni
per
sol
umanitat.
charte
d'alais.
umaxitàri,
ÀRio
ou
àri, adj. Humani¬
taire.
Umanitàri
e
liberau.
f.
vidal.
Es
uno
idèio
umanitàri que
leis avié fa quita lou
chantié.
lou
tron
de
l'èr.
R. umanita.
umaxitous, ouso,
adj.
Qui
a
de l'huma¬
nité, charitable,
v.
caritadous.
0
bèlli
santo
umanitouso,
Santo
de
Diéu,
santo
amistouso.
mirèio.
R. umanita
'.
umbe,
ùmi (b.), (rom.
hume, liumi,
esp.
port,
hombro,
it.
omero,
lat.
humérus),
s.
m.
Épaule,
en
Guienne,
v.
espalo.
umbert
(tud. Humbert),
n.
à'h. Humbert,
nom
de fam.
dauph. dont le
fém.
est
Umber¬
to
;
nom
porté
par
plusieurs dauphins
du
Viennois,
v.
Imbert.
umblamex, umblomex
(1. g.), (rom
llU-
milmen, humilement, liumielmen, hum-
blament,
cat.
humilment, it.
umilmente,
esp.
port.
Iiumildemente)
,
adv. Humble¬
ment.
Ben
umblamen,
très
humblement.
Umblamen
saludo la maire.
s. lambert.
R. umble.
umble, umblo
(d.),
oumble
(alb.
niç.),
umil
(1.),
blo
(rom.
umle,
umil,
humil,
humiel, omil, liumiu, humiliu,
liumelios,
it.
umile,
esp.
port,
humilde,
lat.
humilis),
adj.
Humble,
v.
souple.
Mai-que-mai
umble, très humble;
umblo
chatouno, humble
jeune
fille
;
ùmbli senti-
men,
humbles sentiments; ùmblis
avoua-
cioun,
humbles
aveux.
Moussu, iéu siéu
vouestre
tres-umble.
g.
zerbin.
v.
tras.
umblet,
eto
(v. fr.
humblet,
ette),
adj.
Un peu
humble, modeste,
v.
moudèste
;
Hum-
blot,
nom
de
fam.
provençal.
Pèr
ma sorre
l'eiguelo,
Qu'es
tant
utilo
e
tant
umbleto.
a.
boudin.
R.
umble.
Umbrello,
v.
oumbrello; umbriac,
v.
ebria
;
umbrino,
v.
oumbrino.
umeita, umecta
(l. g.),
umeta,
emeta
(d.),
(cat.
port.
esp.
humectar,
it. umettare,
lat.
humectare),
v.
a.
et
n.
Humecter,
v. a-
tempeira,
bagna;
être humide.
Umeite, èites, èito, eitan, eitas, èilon.
L'iv'er la terro
umeito
mai que
l'estièu,
l'hiver la
terre
a
plus
d'humidité
que
l'été.
I'umeitè la
bouco
em'
un
pau
de vinet.
arm.
prouv.
S'umeita,
v. r.
S'humecter.
S'umeita
lou
be, boire
un
coup.
Fau
s'umeita
pèr
aguéverdo
fueio.
c.
blaze.
Umeita,
u-mectat
(g. L),
abo,
part,
et
adj.
Humecté,
ée.
umeitacioux, umeitacien
(m.),
umec-
taciéu
(1.),
(rom. humectacio,
it.
umetta-
zione,
esp.
humectacion,
lat.
humectatio,
onis),
s.
f.
Humectation.
umeja, umeia
(b. lat.
liumigare,
lat. hu-
mescere),
v.
n.
Être
humide,
en
Gascogne.
R. ime.
umelia, umilia, amèlia
(1),
amoulia
(g.), (rom.
umeliar, umiliar, humiliar,
omeliar,
cat.
humiliar, port,
humilkar,
esp.
humiliar,
it.
iimiliare, lat. humilia—
re)i
v,
a.
Humilier,
v.
amata,
escarni.
1...,2274,2275,2276,2277,2278,2279,2280,2281,2282,2283 2285,2286,2287,2288,2289,2290,2291,2292,2293,2294,...2382
Powered by FlippingBook