Lou Tresor dóu Felibrige - page 633

COÚNFRARIÈ
GOUNGRÉGACIOUN
m
coúnfrariè,
counfreirié,
counfrairie
(1.),
counfrario
(nio.),
counfrairiò
(d.),
coufrariò
(g.),
coufrairiò
(rouerg.), (rom.
confrairia,
confrayria,
cat. port.
confra¬
ria,
b. lat
confratria),
s.
f.
Confrérie,
v. ca-
seto,
freirié.
Coúnfrariè Blanco,
association
que
Fol-
qwet,
évôque
de
Toulouse, forma
contre
les
hérétiques
albigeois
;
Coúnfrariè Negro,
nom
d'une
autre
confrérie
qui
se
forma
pour
résis¬
ter
à
la
«
Confrérie
Blanche». R.
counfraire.
coujvfratermta,
counfraternitat
(1.
g.),
(rom.
cat.
confratcrnitat,
it. confrater-
nità,
esp.
confraternidad, b. lat. confrater-
nitas,
atis),
s.
f.
Confraternité,
v.
freirié.
Renegarien
pas
aquelo
vièio counfralernita.
t. aubanel.
COUKFREIRAGE
,
COUNFREIRÀGI
(
m.
)
,
counfrairatge
(1.),
s. m.
Relations
entre
confrères,
v.
afrciramen.
Pèr mies
marca
lou
counfreiragi dôu
coumpa-
gnoun
estrumentau
dôu tambourin.
f.
vidal.
R.
counfraire.
counfreiresso, counfrairo
(g.), (rom.
confrayressa
,
confrairessa,
cat.
confra-
ressa,
b.
lat.
confratrissa),
s.
f.
Consœur
;
jeunefille chargée du soin d'un autel, y.prièu-
resso.
Li
counfreiresso de
la coungregacioun,
les membres
d'une
congrégation de
femmes.
R.
counfraire.
counfront, counfrouent
(m.),
coun-
frount
(1.), (rom. confron, it. confronto),
s.
m.
Terrain
limitrophe,
tenants et
aboutis¬
sants,
confins,
v.
bolo,
counfin, vesin
;
ob¬
jet
de
confrontation, pendant,
v.
pendent.
Avé
pèr
counfront, être
borné
par;
douna
li
counfront,
énoncer les
tenants
ou
aboutis¬
sants ;
sènso
counfront, d'une étendue
illi¬
mitée
; un orre
counfront,
un
mauvais
voi¬
sinage
;
la Durènço
es un
marrit
coun¬
front, la Durance
est
une
mauvaise voisine;
acò 's
un
poulit counfront,
c'est là
un
joli
monsieur!
H.
counfrounta.
counfrounta
(rom.
cat.
esp.
port,
con¬
frontar,
b. lat. it.
confrontaré),
v. a.
et
n.
Confronter
,
mettre
en
présence,
v. acara ;
confiner,
borner,
v.
bouina,
bouleja.
Counfronte,
ontes, onto, ountan, ountas,
onton,
ou
(1.) counfrounte,
ountes,
etc.
Counfrountan,
nos
propriétés
sont
limi¬
trophes
;
counfrountant
dôu levant la
terro
d'un
tau, confrontant du
levant
au
champ
d'un tel. R.
coum,
front.
counfrountacioun,
counfrountacien
(m.), counfrountaciÉu
(1.
g.
d.),
(rom.
cat.
confrontació,
esp.
confrontacion,
it.
con-
frontazione,
b.
lat.
confrontatio,
onis),
s.
f.
Confrontation,
v. acaramen.
R.
counfrounta.
counfus, fus
(1.),
uso
(rom.
confus,
co-
fus,
cat.
confus, it.
esp.
port,
confuso,
lat.
confusus), adj.
Confus,
use,
v.
embouious
;
penaud, aude,
v.
nè.
S'enana
tout
counfus,
s'en aller
tout
con¬
fus.
En
veritat
siéu bèn counfuso.
c. brueys.
Counfases,
usos,
plur.
lang.
de
counfus,
uso.
counfusamen
(cat.
confusament,
it.
esp.
port,
confasamente),
adv.
Confusément,
v.
bôudre
(à).
Moun sèn
e moun
entendemen
Vivon bèn
tant
counfusamen
Qu'en
batalho
soun
d'ourdinàri.
c. brueys.
n.
counfus.
counfusible
,
iblo
(cat. confundible)
,
adj.
Qui
peut
être
confondu,
qu'on
peut
con¬
fondre.
Sabent
counfusible,
savantasse.
R.
coun-
foundre.
counfusioun,
counfusien
(m.),
coun-
fusieu
(l.
g.
d.), (rom.
confusion,
confusio,
cat.
confusió,
esp.
confusion,
it.
confusio-
ne,
lat.
confusio,
onis),
s.
f.
Confusion,
v.
barrejadis
;
honte,
v.
veryougno.
Faire
counfusioun,
faire honte
;
acò 's
uno
bello
counfusioun, c'est vraiment
hon¬
teux,
c'est
intolérable.
La
counfusioun
bèn
se
permeno
Dins lou cervèu d'un
amourous.
c.
brueys.
counfusiouna,
v. a.
Couvrir de
confusion,
rendre
confus,
v.
avergougna, neca.
Mi counfusiounas
tout.
l.
pélabon.
Counfusioun
a
,
counfusiounat
(1.
g.),
ado,
part.
Confus,
use.
R. counfusioun.
Coung,
v.
couin.
coungeda, coungedi
(niç.),
coungedia
(bord.),
counyedia
(b.),
(rom.
comjadar,
acomjadar,
it.
congedare, accommiatare),
v. a.
Congédier,
v.
bandi,
chabi,
enmanda.
Espias
vous
s'acò's
es
lou
votilé coungedia.
f.
de
cortète.
Coungeda,
coungediat(g.),
ado,
part.
Congé¬
dié,
ée.
R. counget.
coungela
,
coungiala
(a.),
counjala
(rh.),
(rom.
cat.
esp.
port
congelar,
it. lat.
congelaré),
v. a.
Congeler, figer,
v.
coungla-
ça,
entre-aela.
Coungèïe,
èles, elo, élan, elas, èlon.
Mi
coungèles lou
sang.
J.
rancher.
Se
coungela, v. r.
Se
congeler
;
souffrir beau¬
coup
du
froid.
Coungela,
goungelat
(1.),
ado,
part, et
adj.
Congelé, ée.
Sus lou
sbu
counjala
l'eigagno s'es
gresado.
f.
du
caulon.
coungelacioun,
coungelesoun, coun-
gelacien
(m.),
coungelacléu
(1. g.), (rom.
cat.
congelació,
esp.
congélation, it.
conge-
lazionc, lat.
congelatio, onis),
s.
f. Congéla¬
tion,
v.
counglas
;
stalactites,
v.
candeleto.
couNGÈNio
(rom. Congenias, b.
lat. Con¬
genia;),
n.
de
1.
Congenies
(Gard).
coungÈro,
coungièiro (d.), (for.
con¬
gère,
cunsore,
it.
congerie, lat. congeries),
s.
f.
Fondrière
de
neige',
neige amoncelée dans
un
bas-fond,
en
Rouergue,
Velay
et
Dau-
phiné,
v.
cougniero, cauniero,
ensias.
Les Catalans
disent dans le même
sens
con¬
gés
ta
de
neu.
coungestioun.coungestien
(m.),
coun-
GESTiÉu
(1.
g.), (cat. lat.
congestió,
esp. con¬
gestion),
s.
f.
Congestion,
v.
amoula
2,
tres-
port.
counget,
coungiet
(m.),
coungèt
(1.),
coungÈit
(g.),
counyit
(b.), (rom. conget,
congeit,
congict, conjat, comjat,
it. congedo,
lat.
commeatus),
s. m.
Congé,
permission,
v.
vatan;
«
pièce de
vers
des
Troubadours dans
laquelle
un
amant,
désespéré
par
les rigueurs
de
sa
dame,
lui déclare
qu'il s'éloigne
et
qu'il
porte
ailleurs
son
hommage et
ses
vœux.
»
(Raynouard)
;
outil
do menuisier,
v.
bouvet.
Prene,
douna counget,
prendre, donner
congé.
On
me
douno
counget
pèr
touto
recoumpènso.
f. de
cortète.
Sès aué
lou
counged
esprès.
a.
d'astros.
Bergié,
Prenès
voste
coungiet.
n.
saboly.
Pèr
ieu, crési, n'istarai gaire
Pèr dire
adieu,
prenènt
coungiet
Pèr evita
plus
grand dangié.
c.
brueys.
counglaça,
v.
a.
et
n.
Congeler,
v. coun¬
gela;
geler serré,
tomber
du verglas,
v. ver¬
glaça.
Aquel desastre
nous
counglaço.
a. arna
vielle.
Se
counglaça, v.
r.
Se
congeler.
counglaça,
counglaçat
(1. g.),
ado,
part.
Congelé,
ée.
Lis aubre
soun
counglaça,
les
arbres
sont
couverts
de frimas. R.
coum,
glaço.
counglas
(rom. comglapis),
s. m.
Con¬
gélation, frimas, verglas,
v.
verglas
;
glace
épaisse,
glacier,
v.
glaciero,
vedrè.
L'ivèr
e
si
counglas, si plouvino
e sa
nèu.
j.
p.oumanillh.
Jésus
a
ris,
lou
counglas founde.
j.-b.
gaut.
R.
counglaça.
counglutina
(rom.
esp.
port,
congluti-
nar,
it. lat.
conglutinare),
v. a.
t.
se.
Gort-
glutiner,
v.
envisca.
counglutinacioun
,
co
uxgl
ut
in
acien
(m.),
counglutinaciéu(1.
g.), (esp.
conglu-
tinacion, it.
conglutinazione
,
rom.
lat.
conglutinatio),
s.
f.
t.
se.
Conglutination,
v.
envisc.
Coungougna,
v.
coucouna.
coungoussa
(rom. Cogozac, b. lat. Cogo-
ciagum),
n.
del. Congoussac (Gard).
coungoust,
s.
m.
Goût
savoureux,
saveur,
v.
goust,
sabour.
Senirai
sèmpre
au
founsde
moun amo
Lou
coungousi
de
voueste poutoun.
j.-b.
gaut.
R.
coungousta.
coungousta
(se),
v. r.
Manger
ou
boire
avec
sensualité,
se
délecter,
v.
aeleita,
re¬
gala.
Pèr
vous
coungousta,
Anas lou
pila
Pire
qu'uno
rapugo.
et.
garcin.
Se
n'en
coungoustavo
pèr
avanço.
a. daudet.
R.
coum,
goust.
coungousto,
s.
f.
Délectation,
v.
chale,
regale.
Èstre
en
coungousto, s'en
donner h
cœur-
joie.
Pòii suça en
coungousto.
m. de
truchet.
En
plus rèn
trove coungousto.
g.
b.-wyse.
Anan
faire
uno
coungousto,
Un
regòlidei
plus
fin.
m.
bourrelly.
R.
coungousta.
coungoustous, ouso,
adj. Savoureux,
euse, v.
goustous,
sabourous.
D'aquéli
saussisso d'esliéu
tanteoungoustouso.
l. de
berluc-perussis.
"
R.
coungoust.
Coungrana,
coungrano, v.
gangrena,
gan-
greno.
coungratula
(cat.
esp.
congratular,
it.
congratularé, lat. congratular
i),
v.
a.
t.
littéraire.
Congratuler,
v.
bèn-astruga,
feli¬
cita.
Se
coungratula, v.
r.
Se
congratuler,
se
fé¬
liciter.
Digam,
pèr
nous
coungratula,
Mèslèu que
pèr
nous
counsoula.
g.
d'astros.
coungratulacioun, coungratula cien
(m.),
coungratulaciéu
(1.
g.
d.), (it.
cow-
gratulazione, lat.
congraiulatio,
onis),
s.
f.
Congratulation,
v.
coumplimen.
coungre
(rom.
cat.
congre, esp.
congrio,
port,
congro,
lat. conger),
s. m.
Congre,
pois¬
son
de
mer, v.
groun
plus usité.
De-que pertiro, de-qu'estrasso?
Belèuquauque
coungre
gaslat
Dount la bourrasco
aura
jitat
Foro de
l'aigo la
carcasso.
g.
azaïs.
Au coungre, au
rebut, à
Agde.
Au coungre
es
la
vièlho modo.
b. floret.
Corruption probable du
roman cong,
coin,
v.
couin.
coungrega, coungrea
(g.), (rom.
cat..
esp.
port,
congregar,
it. lat.
congregaré),
v.
a.
Conglomérer, rassembler,
attrouper,
réu¬
nir,
v.
acampa,
atroupela.
Coungrègue,
cgues,
ègo,
egan,
egas,
ègon.
Coungrega,
coungregat
(1.),
ado,
part.
Ras¬
semblé, ée.
coungregacioun,
coungregacien
(m.),
coungregaciéu (1.
g.
d.),
(rom.
cat.
congre-
qacio,
esp.
congrégation, it. congregazione,
lat.
congregatio,
onis),
s.
f.
Congrégation,,
v.
coúnfrariè.
Coxingregacioun
d'Avignoun, commission
j
79
1...,623,624,625,626,627,628,629,630,631,632 634,635,636,637,638,639,640,641,642,643,...2382
Powered by FlippingBook